Grote waardering voor de inzet van burgemeesters
Minister Knops van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties heeft grote waardering voor de inzet van burgemeesters in deze crisisperiode.
De minister heeft op 25 maart in de brief ‘Impact Coronavirus’ naast zijn steun en waardering ook praktische informatie gegeven over de gevolgen van de uitbraak van het coronavirus voor het lokaal bestuur. Hieronder vindt u een weergave van deze informatie.
Continuïteit van het bestuur en besluitvorming
Onder de huidige omstandigheden is het komen tot besluitvorming in de raad een uitdaging op zichzelf. Fysiek bijeenkomen moet zoveel mogelijk worden vermeden, terwijl het komen tot besluitvorming van de raad fysieke aanwezigheid van raadsleden in een vergadering behoeft.
Besluitvorming over belangrijke opgaven binnen de gemeente moet doorgaan. De minister van BZK bereidt daarom met spoed een wet voor waarmee het mogelijk wordt om in deze crisisperiode op digitale wijze rechtsgeldige besluiten te nemen.
Dienstverlening aan burgers en uitvoering raadsbesluiten
Het is van groot belang om de dienstverlening aan burgers en de uitvoering van raadsbesluiten zoveel als mogelijk voort te zetten. Zo kunnen vitale processen, zoals aanbestedingen en vergunningverlening, door blijven gaan. Op die manier houden we bijvoorbeeld de woningbouw op gang. Het kabinet heeft vorige week dan ook afspraken gemaakt met de bouw over ‘Samen veilig doorwerken’.
Bevoegdheidsverdeling bij (nadere) besluitvorming
In de huidige situatie neemt niet langer de burgemeester de besluiten ter voorkoming van de verdere verspreiding van het coronavirus. Dat doet de voorzitter van de veiligheidsregio op grond van artikel 39 Wet veiligheidsregio’s. De voorzitter van de veiligheidsregio voert de regie.
Maatregelen die het kabinet heeft genomen worden vervat in aanwijzingen aan de voorzitters van de veiligheidsregio’s, op grond van artikel 7 Wet publieke gezondheid. Voor de maatregelen die het kabinet op 23 maart jl. heeft genomen, is een nieuwe aanvulling op de aanwijzing COVID-19 opgesteld (zie: https://www.rijksoverheid.nl/actueel/nieuws/2020/03/24/aanvullende-maatregelen-23-maart).
Voorzitters van de veiligheidsregio’s hebben noodverordeningen bekend gemaakt. In aanvulling daarop kunnen zij ook een specifiek noodbevel geven als dat bijvoorbeeld ter beperking van gevaar nodig is. Alleen voor onderwerpen die zuiver van lokaal belang zijn en buiten het bereik van de crisisaanpak Coronavirus vallen (waaronder de bepalingen in de noodverordening van de voorzitter van de veiligheidsregio), blijft de burgemeester wel zelf bevoegd voor de handhaving van de openbare orde om zo lokaal maatwerk te leveren. Bijvoorbeeld door het geven van noodbevelen.
Aandacht en continuïteit zorg kwetsbare mensen
In deze tijd van sociale distantie is het belangrijk om goed oog te houden voor kwetsbare mensen. Zij moeten nu vaker en langer thuis zijn. Dat vraagt veel van hen en hun omgeving. Gemeenten, zorgaanbieders en maatschappelijke organisaties spelen een belangrijke rol bij het onderhouden van het contact met deze mensen. Gelukkig zijn er inmiddels veel mooie (burger)initiatieven om deze contacten op een verantwoorde (digitale) wijze vorm te geven.
Het ministerie van VWS en de VNG werken aan afspraken over de continuïteit van zorg, ondersteuning van kwetsbare mensen en compensatie voor meerkosten als gevolg daarvan. Gemeenten worden hierover zo spoedig mogelijk geïnformeerd.
Ontheffing venstertijden
Om op de korte en lange termijn de voedselvoorziening in Nederland goed te kunnen blijven organiseren is het verruimen van de venstertijden van groot belang. Hierdoor kunnen winkels beter bevoorraad worden. Vanuit het kabinet is over deze regelgeving contact gezocht met de VNG om te bespoedigen dat gemeenten de verzoeken om tijdelijke ontheffingen met voorrang oppakken. Veel gemeenten maken inmiddels werk van het verruimen van venstertijden.
Wet op de lijkbezorging
De burgemeester heeft bevoegdheden op grond van de Wet op de lijkbezorging die relevant kunnen zijn in het kader van de uitbraak van het Coronavirus, zoals het uitstellen van de uitvaart. Actuele informatie over de gevolgen van de uitbraak van het coronavirus en uitvaarten is te vinden op de website van de Rijksoverheid: https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/coronavirus-covid-19/uitvaarten.
Verantwoording jaarstukken 2019
De besluitvorming over de jaarstukken 2019 die nodig is om aan wettelijke termijnen te voldoen kan onder de huidige omstandigheden onder druk komen te staan. Er wordt zo spoedig mogelijk duidelijkheid gegeven over de aan te leveren stukken en aangepaste termijnen die zullen gelden voor de verantwoording.
Algemene Gelegenheid (‘Lintjesregen’)
Het coronavirus heeft ook invloed op de aanstaande Algemene Gelegenheid die op 24 april plaatsvindt. Grote feestelijke bijeenkomsten passen niet in de huidige situatie. In overleg met het Kapittel voor de Civiele Orden en het Kabinet van de Koning is besloten de Algemene Gelegenheid wel te laten doorgaan op 24 april, maar op een andere dan de traditionele wijze.
De namen van de decorandi zullen net als andere jaren in een speciale editie van de Staatscourant op 24 april om 13 uur worden gepubliceerd. De burgemeester belt de gedecoreerde kort daarvoor om te melden dat een onderscheiding is toegekend. De onderscheidingen zullen op één nader te bepalen moment later dit jaar worden uitgereikt.
Belang van betrouwbare informatie
Er gaat veel misleidende informatie over het virus rond. Bijvoorbeeld over de oorzaak, de mogelijke remedies en over de maatregelen die de overheid neemt. Het is belangrijk dat we vertrouwen op de kennis en ervaring van deskundigen en op het kompas van wetenschappelijke kennis. Om deze boodschap te bekrachtigen kunnen gemeenten - in afstemming met de voorzitter van de veiligheidsregio - in hun voorlichting verwijzen naar de communicatie van het RIVM en de Rijksoverheid. Zo kunnen we de impact van misleidende informatie beperken. Gebruik in de communicatie begrijpelijke taal zodat de boodschap duidelijk is voor al uw inwoners.
Mocht u naar aanleiding van deze informatie vragen hebben, dan kunt u contact opnemen met de Directie Democratie & Bestuur, Afdeling Inrichting Openbaar Bestuur van het Ministerie van BZK, via info.openbaarbestuur@minbzk.nl. Wij werken continu aan actuele informatie, mede aan de hand van uw signalen en vragen.